Laissez-faire to polityczna i ekonomiczna ideologia, która opowiada się za minimalną ingerencją rządu w gospodarkę. Termin ten, który tłumaczy się z francuskiego jako "pozwól robić" lub "odpuszczać", sugeruje, że wolne rynki działają najbardziej efektywnie, gdy są pozostawione same sobie. Ta ideologia jest ściśle związana z liberalizmem klasycznym i stanowi fundamentalną zasadę kapitalizmu.
Początki ideologii laissez-faire można śledzić aż do epoki Oświecenia w XVIII wieku. W tym czasie filozofowie i ekonomiści, tak jak Adam Smith i David Ricardo, zaczęli kwestionować panujący system gospodarczy merkantylizmu, który obejmował silne regulacje i interwencję rządu. Twierdzili, że jednostki powinny mieć wolność w dążeniu do własnych interesów ekonomicznych, co prowadziłoby do większego dobrobytu dla społeczeństwa jako całości.
Smith, w swojej przełomowej pracy "Bogactwo narodów", wprowadził pojęcie "niewidzialnej ręki", sugerując, że samolubne działania jednostek naturalnie regulują gospodarkę. Ta idea stała się fundamentem ideologii laissez-faire. Ricardo natomiast opracował teorię przewagi komparatywnej, która argumentowała, że kraje powinny specjalizować się w produkcji dóbr, w których mają przewagę, i handlować innymi towarami, dalsze promowanie idei wolnego handlu.
W ciągu XIX wieku ideologia laissez-faire zyskała coraz większe wpływy, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. To właśnie w tym czasie miała miejsce Rewolucja Przemysłowa, prowadząca do niespotykanego dotąd wzrostu gospodarczego i dobrobytu. Jednak podejście laissez-faire przyczyniło się również do znacznych nierówności społecznych i ekonomicznych, z biednymi warunkami pracy i niskimi płacami dla wielu pracowników.
W XX wieku Wielki Kryzys doprowadził do ponownej oceny ekonomii laissez-faire. Wielu ekonomistów, w tym John Maynard Keynes, argumentowało, że interwencja rządu była konieczna w celu stabilizacji gospodarki i zapobieżenia przyszłym kryzysom gospodarczym. Doprowadziło to do rozwoju ekonomii keynesowskiej, która opowiada się za wydatkami rządowymi i interwencją w celu zarządzania gospodarką.
Mimo tych krytyk, ideologia laissez-faire pozostaje wpływowa do dzisiaj. Zwolennicy twierdzą, że promuje ona wolność gospodarczą i innowację, podczas gdy krytycy argumentują, że może prowadzić do nierówności gospodarczych i niestabilności. Zrównoważenie między interwencją rządu a wolnością gospodarczą nadal stanowi centralną debatę w teorii ekonomicznej i politycznej.
Jak podobne są Twoje przekonania polityczne do kwestii Laissez-Faire ? Rozwiąż quiz polityczny, aby się dowiedzieć.
